تا بحال براتون پیش اومده که در حین ورزش یا فعالیتهای سنگین بدنی، یکدفعه حالتون تغییر کنه، در پاهاتون احساس لرزش کنید، سردرد بگیرید یا دچار حالت تهوع بشید؟
برای من مخصوصا در کوهنوردی در هوای گرم و آفتابی، بسیار پیش اومده که در طول مسیر یا بعد از اون حالت تهوع آزاردهنده‌ای رو تجربه کنم که معمولا پس از مدتی استراحت یا مصرف مواد قندی-نمکی برطرف میشه .
چرا این اتفاق میوفته؟
چطور میشه رفعش کرد؟
دلایل پزشکی بسیار زیادی برای تجربه این حال در فرد وجود داره، ولی در اینجا سعی کردم پیگیر یکی از ساده‌ترین، رایج‌ترین و نه‌چندان پیچیده‌تر‌ین علت بروز این مشکل در فرد بشم.
منبع: Well+Good
درباره الکترولیت‌ها بیشتر بدانیم
الکترولیت‌ها برای بدن مانند خطوط برق عمل کرده، سیگنال‌های الکتریکی را در سرتاسر بدن هدایت می‌کنند.
کلیه‌ها در بدن مسئولیت تنظیم غلظت الکترولیت در خون، فیلتر الکترولیت اضافی و یا جایگزین کردن الکترولیت ازدست‌رفته بر اثر فعالیتهای روزانه هستند.
برخی از مهمترین الکترولیت‌ها در بدن انسان عبارتند از:
کلسیم – منیزیم – کلرید – فسفات – پتاسیم – سدیم
همانطور که می‌دانید شما هنگامی که عرق می‌کنید، در کنار آب، بخشی از الکترولیت‌هایتان را نیز دفع می‌کنید.
ممکن است در حین ورزش، حالت تهوعی را تجربه کنید که در نتیجه پرآبی (overhydration) بدن ایجاد می‌شود.
خوردن بیش‌از اندازه‌ی آب، قبل، در حین و بعد از تمرینات ورزشی، می‌تواند باعث بروز حالت تهوع، اسهال، گیجی و لرزش عضلات گردد.
هیپوناترمی (کم‌سدیمی خون) بر اثر مصرف بیش از اندازه آب و کم شدن یا رقیق شدن سطح الکترولیت‌های بدن ایجاد می‌شود.
یا برعکس آن، در اثر مصرف کم آب حالات مرتبط با کم‌آبی (dehydration) را تجربه کنید مثل سردرد، خستگی و ضعف عمومی، درد شدید بدن، گرفتگی عضلات، کاهش هوشیاری و بی‌حوصلگی و…
بنابراین بسیار ضروریست که در حین ورزش و فعالیتهای سنگین بدنی، بالانس آب و الکترولیت‌های بدن را حفظ کنید، اما چطور؟
نوشیدنی‌های ورزشی
نوشیدنی‌های صنعتی ورزشی، بیشتر اوقات دارای مقادیر بالای شکر و رنگ‌های خوراکی هستند که مسلما مکمل سالمی برای مصرف حین ورزش به حساب نخواهند آمد.
شما هنگام فعالیتهای بدنی به نوشیدنی سالمی احتیاج دارید که الکترولیت‌های بدن را تنظیم کند. یک نوشیدنی سالم در حین فعالیتهای ورزشی می‌تواند به راحتی آب و الکترولیت‌های از دست رفته‌تان را تامین کند.
نوشیدنی که شامل آب، شکر، نمک و پتاسیم باشد، مانند آب پرتقال.
در این جا تهیه ۵ نوع از این نوشیدنی‌ها را با هم مرور می‌کنیم. نکته آخر اینکه بهتر است در تهیه نوشیدنی‌ها از نمک‌های باکیفیت که دارای مواد عالی بیشتری از نمک‌های معمولی هستند، مانند نمک دریایی هیمالیا استفاده کنید.
نوشیدنی خیار-لیمو
تنظیم کننده مجدد الکترولیت‌ها
آب خیار و لیموها را در آب‌میوه‌گیری گرفته و با آب نارگیل مخلوط کرده و خنک بنوشید!
- نصف خیار
- ۲ عدد لیمو ترش (کوچک)
- ۱ و ۱٫۲ پیمانه آب نارگیل
نوشیدنی گاتورید خانگی
(گاتورید: نوشیدنی محبوب غیرگازدار آمریکایی)
تمام مواد را در مخلوط‌کن ریخته و میکس کنید. (خنک بنوشید)
- ۳ پیمانه آب
- ۱ پیمانه آب پرتقال
- ۱٫۲ پیمانه آب لیمو خارگی
- ۱ قاشق غذاخوری عسل
- ۱٫۲ قاشق چای‌خوری نمک
نوشیدنی هندوانه
تقویت‌کننده الکترولیت
تمام مواد را با بالاترین سرعت مخلوط کن، میکس کنید.
- ۱٫۴ هندوانه متوسط (بدون هسته)
- ۲ پیمانه آب نارگیل
- کمی نمک هیمالیا
خنک‌کننده گیاهی
تمامی مواد را به خوبی مخلوط کرده و در یخچال نگهداری کنید. این نوشیدنی را خنک یا با قطعات یخ بنوشید.
- ۴ فنجان چای گیاهی (ترجیحا چای مرکبات)
- ۲ تا ۴ قاشق غذاخوری عسل رقیق
- ۱٫۴ قاشق چای‌خوری نمک دریایی
- چند قطره کنسانتره میوه برای طعم‌دهی (اختیاری)
نوشیدنی ورزشی الکترولیت DIY
- ۰٫۵ لیتر آب زنجبیل
- ۱ لیتر آب
- آب ۳ لیمو خارگی کوچک
- ۱٫۲ قاشق چای‌خوری نمک دریایی (اگر دوست داشتید می‌توانید کمی بیشتر استفاده کنید.)
- مایع استویا برای طعم‌دهی (می‌توانید عسل را جایگزین آن کنید.)
طرز تهیه آب زنجبیل
- ۱ عدد زنجبیل متوسط
- ۱ لیتر آب
- مایع استویا برای طعم‌دهی
زنجبیل بزرگ به قطعات باریک و کوچک (به شکل سکه) تقسیم کرده همراه آب برای ۱۵ دقیقه بجوشانید. زمانی که خنک شد، مایع استویا و آب لیموها را به آن اضافه کنید. (در یخچال نگهداری کنید و سرد بنوشید.)
آیا خوردن نوشیدنی‌های ورزشی واقعا موثره؟
از بین نوشیدنی‌های بالا، گاتورید تاثیر اعجازانگیزی روی من داشت.
درست لحظه‌ای که احساس می‌کنی که دیگه نمی‌تونی! تنها یک جرعه از اون، حالِت رو دگرگون می‌کنه.
هم حالَت تهوع من رو تا حد زیادی برطرف می‌کرد، هم انرژی فوق‌العادی برای ادامه پیمایش بهم می‌داد.
فقط یادتون باشه، این نوشیدنی‌ها جایگزین آب نیستن و حتما باید متناسب با ورزشی که انجام میدید، دمای محیط و شرایط جوی، آب مورد نیاز بدنتون رو محاسبه کنید و بطور منظم آب بنوشید.
در آخر باید یه این نکته اشاره کنم که ممکنه علت حال بد شما فقط اختلال در بالانس الکترولیت‌های بدن نباشه، و همیشه مفیده اگر در مورد وضعیتتون با یک پزشک مشورت کنید.
ممنون میشم نظرتو بهم بگی…